• პირველი სამამულო წარმოების არტპორტალი
პოეზია

შენ იცი ჩემი სახელი

×
ავტორის გვერდი ნათია გიორგაძე 00 , 0000 1939

 

 

დალტონი 

 

როცა მთავრდება მთვარის ქალაქი,

ეძებ სინთლეს

და შუქნიშნები გაბრმავებენ,

გვირაბი გებრძვის

სუნით და სიგრძით და თავის ქალას,

როგორც მთავარ ციხესიმაგრეს

ესევიან და ესევიან და

ესევიან მოგონებები,

“შენმა გონებამ მიმასგავსა ” . . . მედიტაცია

მე ლექსებს ვწერდი,

ის არ იყო პოლიტიკოსი

და გველის ტყავის ფეხსაცმელზე

ქალს, მისას შურდა, რომ ვირწეოდი

სიმაღლეში წასული ადრე.

სიტყვები მიყვარს

უსინათლოს და მენატრება

რაც არ მინახავს.

გაიმეორე შენი თავი

შენსავე სულში,

როგორც მოშლილი მექანიზმი

კედლის საათის და ხმა

იგივე სისხლის წნევა,

ჰიპერტონიკი და მიმოქცევა

იგივე სისხლის და უხმაურო, უმეტყველო,

სწორ გზაზე მდგარი სექსი,

რომელიც არ იკრძალება,

ანუ ტკივილი,

ჩემს ქვეყანაში მომრავლდა წესი,

მე მინდა ვიყო ერთადერთი და ვარ უწესო,

ვით მიმოქცევა

სიკვდილსა და სიცოცხლეს შორის.

 

 

* * *                                

 

ეს მხარე სამხრეთის არაა,

და ეს ცა დამრეცი ჩრდილების

გოია და მცირე ეფრემი...…

დავმარცვლე გოლგოთა

და ისე დამძიმდა სამივე მარცვალი

რომ ფრთები დაკეცა მოხუცმა ღამურამ.

უფალო შენა ხარ? გეძებდი,

მიხსენი. . .

ვერ შევძელ მელოცა,

ვერც გული გაგიღე სხვაგვარად,

მეგონა ლექსებს რომ ვამბობდი,

გესმოდა და ახლაც  

სიზმრები გადავლენ თუ არა

მგონია, სიცოცხლე

არ კმარა განცდისთვის

და რას არ ვიგონებ,

რომ მკვდარმაც ვიცოცხლო,

ჩემში და ჩემ გარეთ

სიტყვაა, 

დუმილის შიშისგან,

უფალო მიხსენი.

 

 

* * *

მიწა რომელსაც ვერ მომაყრი,

წყალი რომლითაც ვერ წამიღებ,

დიდება რამაც ვერასოდეს

წამართვა თავი და დანარჩენი

რაც შენ გიძღვენი

გიცავდეს შვილო,

გიცავდეს ქართაგან,

ისართა შხამისგან,

ქვეყნისგან რომელიც

იმ ქვეყნის არაა

რომელზეც დავდივართ,

წუთისგან, ხიბლისგან,

უშიშრად ყოფნისგან,

მე მინდა მოხვიდე წლებს მერე

მართალი, შეგხედო, მომინდეს

მე შენი შეხედვა,

თქვა კაცმა რომელიც

მეკუთვნის ან პაპად

ან კიდევ პოეტად. 

 

 

* * * 

 

ჩემში ვეძებ წელთაღრიცხვას,

წყლის წისქვილს და ქარის წისქვილს,

ვეძებ ჩემი საფლავის ქვას,

მარცვალ - მარცვალ ვეძებ სიკვდილს,

სად იშოვი ამდენ სიზმარს?

საშობაო ნაძვის ხეებს,

მამას, ისევ შუბლგახსნილს და  

დედას, ისევ შუახნისას,

ხოლო შვილებს: “ჰაოსს,

ქართლოსს, ბარდოსს,

მოვაკანს და ლეკსს და

ჰეროსს, კავკასს, ეგროსს

და მე ისევ

რადგან ჩემში მდინარეა:

ვეძებ…ვარსკვლავს შუადღისას.

 

 

* * *   

 

როცა გეძებენ და ვერ ხედავ, როგორ გეძებენ?

როცა გმალავენ და ვერ ხედავ, როგორ გმალავენ?

როცა გათბობენ და ვერ ხედავ. როგორ გათბობენ?

როცა არ გსვამენ, რადგან წყაროს წყალი აღარ ხარ.

უკვდავებისთვის სწორფერობა გამოიგონეს,

არ ხუნდებიან სურვილები ცხრა მთას გადაღმა

და ხელებს, როგორც საშენ მასალას ყიდულობ თითქმის

ყოველ ღამეში და შვილებს არქმევ ერთ ფუძეში

გაზრდილ სახელებს, გადაივიწყე მერცხლები და

აღარ ცხოვრობენ ისტერიით, მეც აღარ მახსოვს აივნები,

სადაც დანგრეულ ბუდეებს ვწვავდი და მკვდარ პატარებს

ვაძინებდი და იავნანა ჯადოსნური სიტყვა მეგონა,

ჩემმა ხმის სითბომ ამადევნა ამდენი თვალი,

მათ შორის მხოლოდ ერთი განვკურნე

და ისიც მხოლოდ რამდენიმე დღით,

მერე ძაღლების ყეფასავით მოუსვენარ

და მართალ დარდში სული დამექცა.

 

* * *

ის ვინც ვერ მოვიდა შენამდე დაბრკოლდა

ქარით და წვიმით და თოვლით და ამბორით,

და კიდევ რამდენი სიტყვაა რომელსაც

ამბობენ,

მე ვიცი რომ სიტყვებს არ უნდა ვუსმინო,

რომ ზღაპრებს სჩვევიათ გმირების არ მოკვლა,

რომ მთების უსიერ ღამეებს დაღლილი

მივაგდებ,

რომ იმ ორ პარასკევს არასდროს დავზოგავ,

მე ვიცი და მინდა ჩემსავით იცოდე

რას ნიშნავს, თავს ექცე ნადირთა პატრონად,

ცხრა ტყავი გაგაძრონ, მეათე დატოვო,

ვით კვალი, რომელსაც ვიღაცა მიაგნებს. . .    

 

 

მეგაჰიმნი

 

ჩვეულებრივად მიდის ცხოვრება,

წონასწორობას ინარჩუნებს ავანჩავანი

და მოედანი ქალაქისთვის ისევ მოგვების

ჩირაღდანია, ჩვენ არ ვკითხულობთ

რა მოგველის? _ არ სჩანს არავინ.

 

სიტყვა მძიმეა როგორც ტექნიკა,

არტილერია თუ მისთანანი,

წითელჯვრიანი მანქანებიდან

გადმოსულები, გისინჯავენ პულსის

სიხშირეს, შენ არ გინახავს შვეიცარია

არც მშიერი და არც მოშიმშილე,    

 

აღარ კვდებიან ეპილეფსიით

და აღარც შავი საფარველით იკურნებიან,

ნება მომეცი, რადგან არ მაქვს მე ნებისყოფა

ყველა დაგებულ მახეს გავება,

 

ზოგჯერ მზის სხივი მამულია

და ვერასოდეს მოიხდი სასჯელს

შენი ფანჯარა ემგვანება დღიურ ულუფას

და გადაშენდა მტრედი საფოსტო,

 

წერილებს შორის რომ ამტვერდები,

როგორც პოეტის თავისუფლება,

მზად ხარ დაკეტონ ყველა სარქველი?

_ მზად… არასოდეს  აღარ ვიქნები.…

 

 

 

სარისკო –(იუმორესკა)

 

მინდა ევროკავშირში,

მინდა თორმეტ ვარსკვლავში,

უნდა ვთხოვო ოლიმპიურ ღმერთს

და მისტერ ტოპოლანეკს

ჩემი დღეა 9 მაისი

და ჩემამდე იყო სხვისი

გავხდი ცისფერსისხლიანი

არც ჟღალი ვარ, არც წითელი

მყავდა ნოე ჟორდანია

და მანამდე მთაწმინდელი,

კიდევ ჩემი მეფეები

U.შ.A  ბრწყინვალენი:

თამარები, დავითები,

მირიან და არჩილები

ზღვა მქონდა და ზღვასთან

კოვზი არ მიმქონდა

არ დაშრეს _ თქო,

ჩამოსულებს ვაფრთხილებდი

ტარანი არ გაძვირდეს _ თქო.

წამართვეს და

ჩემი სკოლაც დაამთავრეს წარჩინებით

მისტერ მირეკ, მტერმა დახრა

ჩემი ოქროს ტაშირები,

შენთან უნდა შემოვიდე,

ეგებ, მოვკვდე დამშვიდებით. 

 

 

* * *  

არავითარი პრეისკურანტი,

ჩვენ ვიყიდებით ყავის მარცვლებით,

ჩვენ ვიყიდებით კირქვის და

ლერწმის, ქერის და ფეტვის

გადანაცვლებით, სიტყვა

რომელიც არ შეიცვლება,

რომელსაც ყავდა ქვაზე დამწერი

ან ჰამურაბი, ან სოლომონი,

ან ხუთი მუხლი იამბიკოთა

და იოანე ერთხელ, მეორედ

თუნდაც ათასჯერ დაბადებული,

როგორც მარჯანი ზღვაში და ხელზე

და მოლუსკებში მარგალიტები,

ფეხმძიმე ქალი იოანეზე

და ზამთრის ღამე გახვეული

მილიარდობით სეტყვის მარცვალში,

ცამ პირი გვიყო მიწის მაგიერ,

ჩვენ ვცოტავდებით

და ჩვენი ქვიშა მიდის ტაატით.

 

 

* * *   

სამყარო - სიცოცხლის ნახევარი,

შენი ყოფნა სამყაროში,

ჩემი არყოფნა შენთან,

შეგრძნება უსამყარობის,

შეგრძნება უხელისგულობის,

შეგრძნების დაყვანა ნულამდე,

ტკივილის გაყუჩება,

მორფინი  - ცაზე ნახევარმთვარე,

ცის მოჩითული ანაფორა,

მამა მოტირალი უხმოდ

და დედის არეული ორფეოსი.

შენ - ჩემი მარგინალი,

მეცხრე და მეშვიდე ცა,

ზუსტად ასარკული ცისფერი ეკრანი,

იგივე არხები და იგივე ხმა.

მოდი ჩემთან, მოდი სიზმრად,

მოდი ზამთრის გადაცემებში,

დილის გამამხნევებელ ვარჯიშებამდე

და ყველა დროში დააზამთრე

თოვლის დრო და ნუ მექცევი მე სასჯელად,

როგორც იმ ლექსში თინიბექაის ციხეს,

მოდი ჩემთან და ვიყოთ როგორც

ყრუ-მუნჯები და ვიყოთ როგორც

ბრმები არიან და საუკუნოდ ვიყოთ. 

 

 

* * * 

უთხარი შენს მეწყვილეს, ჰო…

და უთხარი არა გზას შენი მეწყვილისას,

რადგან ის დადგა სულ სხვა მხარეს,

რადგან დაკარგა წონასწორობა

და მის თვალებში მეწყერივით დაეშვა

დარდი, შენი ხელების არ მქონე იყო,

შენი ღიმილის არ მქონე იყო

და ვერ მოვიდა შენს სანახავად,…

ისე დავარდა,

ვერ ისიზმრა მზე და კომეტა,

რომელსაც შენი ტყვეობიდან არ დაიხსნიდა,

და თუ ღამეში კვალს არ ტოვებდა

მარტო იმიტომ რომ  ეგონა, აღარ გიყვარდა.

უთხარი… ახლა ათს  რომ ათი წუთი უკლია

და საუკუნო იმედივით მოდის სიკვდილი,

უთხარი … რადგან არ დაივიწყოს,

ვინც სამუდამოდ შენს გვერდით დაწვა,

მისი ხმა იყო და მოლოდინი.

 

 

* * *

ჩვეულებრივი მარში:

არა მენდელსონი,

არა ვაგნერი

არც ბეთხოვენი

სამივე ერთად,

ჩემი უარი მტკიცეა,

როგორც ქვის ხანა

და გამოვქვაბე სული

ჯიხვის და მარტორქის

ძვლებით და სურვილები

ჩემთან ჯოგებად ცხოვრობენ

და სურვილები ჩემში სწავლობენ

ცეცხლის გაჩენას,

სწავლობენ ცეცხლში მეტყველებას

ცეცხლში სიარულს,

რასაც თამაში

უნდა დავარქვა.

აქ არ არსებობს რამე

უფრო პირველყოფილი,

ვიდრე ძახილი

გაბმული ხმოვნები:

აეიოუაეეე. . .

გახშირდა ცოდვა ჯოჯოხეთში

გაწვიმდება გავიხარებ.

აეიოუაეეე. . .

მე ვიცი

რომ არ არსებობენ მექორწილენი,

რომ არ არსებობს საიდუმლო,

რადგან ჩვენი ჯოგი

ჯერ ტომიც არაა

და დანტეს მედალი

დაკიდეს ელიოტს,

მე მას ვცემ დიდ პატივს

და მისი სიღერა

მისი ლოცვა სასიყვარულო,

ჩემთვის გზა არის

სიკვდილამდე ვიყო შეთქმული.  

 

              

* * *

 

მამაჩემი გიორგია,

მისი გული გაჩერდა,

ჩემი კარი ღიაა,

ჩემი თვალი - დახურული

კარიბჭე,

ვჭამ საკუთარ სხეულში

გამალებულ ხერხემალს,

ვმალავ დისკის თიაქარს,

ქარმა უნდა იქროლოს,

ქარმა უნდა წაიღოს

ჩემი სიტყვის ქვა-ღორღი,

რომ ვერ ვუთხრა მშვიდობით

ჩემს მეორე გიორგის

კაცთა შორის უგულოს,

და ბრმას უკიდეგანოდ.

ოქრო-ვერცხლი გაწმინდე

ცეცხლო შენი მოდებით,

ოქრო-ვერცხლმა ატაროს

ჩემი ცოდვით დაცემა,

ათმა დაწვას ათთაგან

ერთადერთი უფსკრული

იყოს ჩემი სიმართლე:

თითებს შორის გაშვება

წყლის და ქვიშის

და სისხლის

გზად ნუ ამერიდები,

ანგელოზი ფასობდეს

უმანკოთა არსებით,

მე კი ხელისგულები

შემრჩეს, როგორც დიდება.

   

 

* * *           

 

მძიმე და ფერადი შევდივარ

აზოტთან, გოგირდთან, ფოსფორთან

და ვისაც აზრად არ მოსვლია

და დღემდე უბრწყინავს თვალები

ვთხოვ, როგორც ფირუზის ტარება

ან როგორც ფირუზის დაკარგვა,

ან როგორც უძილო ღამეში

დევნა და ძიება ფირუზის

შეწყვიტოს, საწყენი იქნება

მიყვე და დანებდე პოეტის,

არც ისე დაწყობილ ბუნებას,

მით უფრო საშინელ ხასიათს,

ვთხოვ, მისი ხელები მაშოროს

და როგორც მაისის ხოჭოებს,

და როგორც გასისხლულ იატაკს,

(წასულან დღეები სიცოცხლის),

მჭირდება წყალი და ღრუბელი

და არა სიზმრების მჭედლობა

და არა სიმღერა ერთ ჭერქვეშ

და არა ღიმილით ნათქვამი

_ იყავი ჭკვიანად…

ვიქნები, ფიცს გავტეხ,

გადავალ შენს წესებს

და მერე თავდაღმა დავწვები,

თავდაღმა, რომ თვალი ვერ მომჭრას

მზემ.

 

 

***

შენ იცი ჩემი სახელი და მე ველი, როდის დამიძახებ,

ჩემი ქალაქი იერუსალიმია და ჩემი თავის ქალა

უბნებად დაშლილი ხსოვნის ზეთისხილი,

მარადმწვანეა და ყვავივით მარადშავია,

რა დიდხანს ვცოცხლობთ უსიზმრებოდ?

რა დიდხანს გვამშვენებენ ფრთები და ფოთლები?

მე ვიცი, შენი სიყვარული აკრძალულია,

როგორც ლარსის და სტეფანწმინდის გზის მონაკვეთზე

თოვლს შეუძლია ჩამოწვეს და ვერ ვამოძრაოთ თოვლში თითები.

თოვლმა ჩახერგოს ყველა მგზავრი ვინც იჩქაროდა,

ჩვენ კი სხივების თვლამდე შევყვეთ მძიმე საუბარს.

მე ვერასოდეს ავხსნი გულში როგორ ხმაურობ?

მე ვერასოდეს გამოვიგნებ მზერას შენამდე,

ჩემი ქალაქი იერუსალიმია და როცა ვნახავ,

გამახსენე, რომ უსიკვდილოდ

მხოლოდ ელია და ენოქი დარჩა იმათგან.

გთხოვ გამახსენე, რადგან მინდა

ვიყო პირველი.…

 

 

  

 

* * * 

ავად გავხდები

დიდი სიცხით ან რომელიმე ანდაზით,

ძალიან მომწონს “... აბრამს არქმევდნენო”

რომ გამჩენოდი

მეც სხვა სახელს არ დაგარქმევდი

და ქრისტეშობის წინა კვირას

ჩვენ წავიდოდით ქანაანში,

რომ ცა ურიცხვი ქვიშასავით

ერთად გვეხილა,

მეც გიმღერებდი ზღვის მაგიერ

და ზვიგენები როცა გემებს უკუაქცევდნენ,

შენ ალბათ უკვე იკითხავდი. . .…

და მეც... ჩემს ცოდნას არ დაგაკლებდი

და მოვყვებოდი ალან გინსბერგზე

და შენ იტყოდი, რა გიჟია ეს დედაჩემი?

ღმერთო უშველე...

ხოლო მანამდე უდაბნოდან სიცხის მპარავი

როცა ვწევარ და უშენობას როცა დავტირი,

როცა ავყვები ცალმხრივ ფიქრებს,

როგორც ცალმხრივად მოძრავ მანქანებს

როგორც სიყვარულს რომლის ბოლო

მთაზე დაკლული ცხვარი არ არის,

შენ შეგიძლია ჩემ გარეშე იპოვო ლოტი

და ქალაქიდან გაიყვანო

და არ აუხსნა 

ვინ გადარჩა საკუთარ ფერფლში.

 

 

 

* * * 

ორ ადამიანს შეუძლია კარის გაღება,

ორ ადამიანს შეუძლია კარის დაკეტვა,

ორ ადამიანს, ორი წყვილი თვალით და ხელით,

როცა თვალები და ხელები მართალს მალავენ,

ორ ადამიანს შეუძლია იმაზე მეტი

ვიდრე მზეს – ცაზე ან ვარსკვლავებს

ციდან მოწყვეტილს,…

ორ ადამიანს თუ ისინი მზერას კარგავენ

და თუ ერთმანეთს  გაურბიან, ვით მგლები ყმუილს,

თუ იმეტებენ ერთმანეთის სახსრებს ქარისთვის,

თუ უყვართ ის რაც თავს აუკრძალეს,

მაშინ მათ აღარ შეუძლიათ კარის გაღება

და მერე ისე, როგორც არის ხოლმე ზღაპრებში,

ვიღაცამ იცის, მკვდარ წიქარას როგორ უშველოს,

ვიღაცამ სივრცის ნაპრალი იცის

და ბოლოს, როცა ერთმანეთის ხმა აღარ ესმით,

ეძებენ სიზმარს დამხობილი სამოთხის მაგვარს

და არ ასვენებთ მოლოდინი ისევ რაღაცის,

ორ ადამიანს, ორ სამიზნეს, ორ გზას და ზამთარს.

 

 

ამავე რუბრიკაში
  კვირის პოპულარული